Instagram'dan bir DKT öğrencisi benimle üzerinde çalıştıkları ADIS ödevini paylaşınca bunu sizinle de paylaşmadan edemedim çünkü üzerinde konuşabileceğimiz bir çok etken var.
Vaka şöyle:
Progresif bulbar palsi tanılı A.B. , 57 yaşında, evli ve 2 çocuk sahibidir. Sosyal medya platformları üzerinde profesyonel hayatını devam ettirmekte ve sosyal hayatına önem vermektedir. Çocukları ve torunları ile sağlıklı ve yakın bir ilişkisi var.
Progresif bulbar palsi tanısı olan birey hızlıca konuşma yetilerini kaybeder ve sözel iletişim becerilerini kullanamaz hale gelir. Bunun dışında düşünmemiz gerekenler bu bireyin genç bir birey olduğu, hala işinde ve aile hayatında aktif olduğu ve bunu devam ettirmek isteyeceğidir. Dolayısıyla holistik bir profil hazırlayarak kişinin hayatını en etkili ve bağımsız biçimde devam ettirebileceği bir ADIS yöntemi belirlenmelidir. Değerlendirme bireyin şu anki beceri ve ihtiyaçlarını, prognozunu, çevresel ve bireysel faktörlerini, kendinin ve ailesinin istek ve beklentilerinin tümünü içermelidir. Bunun için önemli bir örnek olarak ICF frameworkunden yararlanılabilir.
Bu vakaya konuşma üretme cihazı tavsiye edilebilir. Bunun için ya semboller ya da yazılardan yazarlanan bir metod kullanılabilir. Bu kişinin tercihi ve becerileri ile alakalıdır. Yetişkin bireyler için tercih edilen semboller ve yazılı programlar sunulup değerlendirme sırasında örnekler verilerek kişinin tercihleri belirlenmelidir.
Konuşma üreten cihazlarda son zamanlarda ADIS kullanılacıları kullanılan seslerin fazlaca robotik olduğunu öne sürerek bunun kişinin karakterini ve bireyselliğini ifade etmesinin önünde bir engel olduğunun altını çizdiler. Bundan ötürü Voice Banking denilen ses bankası platformu geliştirildi. Bu ses bankası opsiyonundan yararlanarak birey bu vakada olduğu gibi henüz sözel iletişimini kullanabilirken kendi sesini kaydedebiliyor ve böylece sözel iletişim becerilerini kaybettiği zaman ADIS üzerinden yine kendi sesiyle iletişimine devam edebiliyor. Bunun dışında tercih ettiği aile üyelerinin de bu ses kaydını yapması mümkün ve böylece kendine benzer aksan, ses tonu veya kendini yakın hissettiği bir ses tonu ile iletişime geçmesi sağlanabiliyor.
Seçilen ADIS metodunun aynı zamanda sosyal medya platformları ile erişiminin kurulabilmesi ve böylelikle vakanın profesyonel hayatına devam edebilmesi gerekmektedir. Varolan birçok ADIS metodu aynı zamanda microsoft word, twitter, e-mail, facebook vs gibi platformlara erişim sağlayabilmekte böylece buna destek olabilmektedir. Bununla beraber seçilen ADIS metodunun taşınabilir olması, kişinin hareketliliğini engellemeyeceği gibi aktif sosyal hayatına devam edebileceğinin göstergesidir.
